Phát hiện virus mới ở dơi có thể lây sang người như Covid-19

22/02/2025 22:08
Nhóm nhà khoa học Trung Quốc vừa phát hiện một chủng virus corona mới ở dơi, có khả năng lây truyền từ động vật sang người thông qua thụ thể ACE2 – cùng cơ chế SARS-CoV-2 sử dụng.

Nghiên cứu được dẫn dắt bởi chuyên gia virus học Shi Zhengli, người được mệnh danh là "người dơi" nhờ những đóng góp nổi bật trong nghiên cứu về virus corona ở loài này.

Virus mới, được đặt tên là HKU5-CoV-2, thuộc nhánh của chủng HKU5, vốn được phát hiện lần đầu trên dơi Nhật Bản tại Hong Kong. Nó nằm trong nhóm Merbecovirus, nhóm virus bao gồm cả tác nhân gây Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).

Theo công bố trên tạp chí Cell cách đây vài hôm, các nhà khoa học đã phân lập và xác định biến thể mới này có khả năng liên kết với thụ thể ACE2 không chỉ ở dơi mà còn ở người và nhiều loài động vật có vú khác.

Một cá thể dơi có thể mang virus lây sang người. Ảnh: Nature

Một cá thể dơi có thể mang virus lây sang người. Ảnh: Nature

Thí nghiệm cho thấy virus HKU5-CoV-2 có thể xâm nhập vào tế bào người cũng như mô nhân tạo (mô phỏng hệ hô hấp và tiêu hóa). Điều này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ lây lan từ dơi sang người, thông qua đường truyền trực tiếp hoặc qua vật chủ trung gian. Đặc biệt, khả năng liên kết với nhiều loài động vật khác càng làm tăng nguy cơ lây lan rộng rãi.

Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng nguy cơ bùng phát dịch từ virus này hiện vẫn ở mức thấp. Dù virus HKU5-CoV-2 có mức độ thích nghi với thụ thể ACE2 ở người cao hơn so với biến thể trước đó, hiệu quả lây nhiễm của nó vẫn thấp hơn nhiều so với SARS-CoV-2.


Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nhóm Merbecovirus hiện bao gồm bốn loại virus riêng biệt: virus MERS, hai loại tìm thấy trên dơi và một loại phát hiện trên nhím. Trong đó, virus HKU5-CoV-2 được đánh giá có khả năng lây nhiễm giữa nhiều loài, nhưng mức độ tương tác hiệu quả với tế bào người vẫn còn hạn chế.

Shi Zhengli, nhà khoa học nổi tiếng tại Viện Virus học Vũ Hán, từng đối mặt với nhiều tranh cãi liên quan đến nguồn gốc của Covid-19. Một số giả thuyết cho rằng SARS-CoV-2 có thể bắt nguồn từ sự cố rò rỉ tại phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, nhưng bà Shi đã bác bỏ cáo buộc này. Dù chưa có sự đồng thuận về nguồn gốc của Covid-19, nhiều nghiên cứu cho thấy virus có thể bắt nguồn từ dơi và lây sang người thông qua vật chủ trung gian.


Tin xem thêm

Nên vặn, ngắt hay thái rau muống khi nấu?

Vào bếp
28/07/2025 14:00

Mỗi cách sơ chế rau muống chi phối hương vị, độ giòn, mỹ quan món ăn nên việc lựa chọn vặn, ngắt, thái tùy vào món ăn, kinh nghiệm và góc nhìn khoa học.

Lẩu cá chép

Vào bếp
27/07/2025 22:01

Trong tiết trời mưa xuân rả rích, một nồi lẩu cá chép chua thanh là món ăn được nhiều người yêu thích.

Cách nấu bún vịt măng chua

Vào bếp
25/07/2025 18:18

Thịt vịt mọng ngọt, măng ngấu vị, mọc giò giòn dai, nước dùng ngọt thanh. Món bún này cách làm đơn giản, dễ chiều vị giác trong ngày hè sáng nắng chiều mưa.

Sắc vóc nàng WAG hot nhất làng quần vợt

Vào bếp
24/07/2025 19:34

Người mẫu Morgan Riddle, bạn gái tay vợt Taylor Fritz, cuốn hút nhờ vóc dáng săn chắc, gu mặc sang trọng.

Mâm cơm hè Hà Nội dân dã mà đưa miệng

Vào bếp
24/07/2025 19:28

Thịt rang cháy cạnh, canh chua cá dọc mùng, rau ghém, đậu phụ tẩm hành, cà muối xổi là những món dân dã mà đưa miệng vào ngày hè của người dân Hà thành.

Sai lầm khiến tỏi mất chất

Vào bếp
24/07/2025 16:01

Đập giã tỏi xong chế biến ngay, phi tỏi vàng quá kỹ, bóc sẵn vỏ để dùng dần là những thói quen nhỏ nhưng vô tình khiến tỏi mất những chất có lợi cho sức khỏe.

Cách nấu canh sườn nấu sấu - món 'huyền thoại' mùa hè miền Bắc

Vào bếp
23/07/2025 22:52

Sườn mềm đậm vị, nước canh chua dịu từ sấu, dậy mùi thơm từ hành lá mùi tàu. Đây là món ăn phổ biến trong ngày nóng của miền Bắc.

Ốc Trung thu - ẩm thực cổ truyền Hà Nội

Vào bếp
23/07/2025 22:40

Bên cạnh cỗ ngọt cho con trẻ, người Hà thành còn có nhiều món ăn độc đáo từ ốc vào dịp Trung thu như: ốc nấu thả, ốc hấp lá gừng, ốc xào khế, ốc bung chuối đậu, ốc luộc.

Món ngon từ sấu - nét ẩm thực dân dã Hà thành

Vào bếp
22/07/2025 18:01

Các món ngon từ sấu gắn với tuổi thơ nhiều người: Sấu ngâm mắm, sấu ngâm đường, canh sườn nấu sấu, vịt om sấu.